ABC’s Book Corner: Baseball in wartime

Een trend bij baseballboeken. Neem een bepaald jaar onder de loep, en beschrijf wat er naast het honkbal nog meer gebeurde. 1941, 1949, 1964, 1968.

1941 blijft bijzonder. Twee records die wellicht nooit meer verbroken worden. De 56 Game hitting Streak van Joe Dimaggio en het slaggemiddelde van Ted Williams: .406. Daarnaast natuurlijk de oorlogsdreiging. De dienstplicht werd ingevoerd in de VS , alle mannen tussen de 21 en 35 jaar moesten zich inschrijven. Dat waren er 16 miljoen , die konden niet tegelijk in dienst, dus werd er geloot: de draft lottery. Was je kerngezond en ongetrouwd, dan kreeg je code 1-A. Had je pech bij de loting, dan moest je een jaar dienen, zonder uitzonderingen, rijk of arm, beroemd of niet. Baseball ster Hank Greenberg was een van de eersten die moesten opkomen. Hij leverde zijn contract van 55000 dollar per jaar in om voor 21 dollar per maand aardappelen te gaan schillen. Sommigen probeerden er onderuit te komen. Morrie Arnovich van de New York Giants had een plaatje met wat valse tanden, een ongelukje bij een partijtje basketball. Zijn status veranderde van 1-A in 1-B, dat betekende uitstel. Dat heeft hij geweten. De “bench jockeys” van de tegenpartij overlaadden hem met spot en hoon.

In 1941 was de belangstelling voor sport enorm. Mike Vaccaro schrijft er over in zijn boek

1941
The Greatest Year in Sports

Amerika was nog niet in oorlog , maar de kranten stonden er wel vol van. Dan maar liever eerst de sportpagina’s lezen, want- zoals de korte stop van de Yankees Phil Rizzuto zei- “You read the sports section a lot, because you were afraid of what you’d see in the other parts of the paper”. En op de cover het liefst geen oorlogsgeweld, maar iets opbeurends zoals in het beroemde Magazine “Life” van 1 september 1941. Europa staat in brand, de Duitsers bestoken Moskou, maar op de voorpagina staat de 22-jarige Ted Williams. The no.1 batter!

Op 7 december valt Japan Pearl Harbor aan. De VS doen nu mee aan de Tweede Wereldoorlog. Alles wordt anders, meer dan 4500 profhonkballers worden soldaat. Ted Williams wordt piloot. Velen vechten in Europa of in de Pacific, slechts een enkeling speelt ook in militaire dienst bijna alleen maar baseball: Joe Dimaggio. De competitie gaat door, verzwakt weliswaar, maar sport is goed voor het moreel van de bevolking. Niet alleen in de Verenigde Staten, maar ook in Japan en Nederland wordt gewoon verder gespeeld.

Na de invasie in Normandië wordt in augustus Parijs veroverd en op 3 september 1944 volgt Brussel. 200 Kilometer noordelijker wordt Blauw-wit op diezelfde zondag in Haarlem Nederlands kampioen honkbal. Blij staan de spelers op de foto. Één bosje bloemen slechts.

Misschien stonden ze 2 dagen later met dat zelfde bosje op de Berlagebrug te wachten op de intocht van Canadezen in Amsterdam. Maar die kwamen niet. Dinsdag 5 september, Dolle Dinsdag, het begin van de ergste ontberingen en hongersnood in het westen van het land. Geen tijd voor sport. Eten vergaren werd een dagtaak. Herman Drukker, honkballer bij het Amsterdamse Quick deed meer. Hij zat in het verzet maar werd door de Duitsers gearresteerd.

In de loop van 1945 keerden veel Amerikanen weer terug naar eigen land en in 1946 waren de teams weer op sterkte. Baseball was populairder dan ooit. De 142 gesneuvelde baseballspelers worden herdacht op de website http://www.baseballinwartime.com

De meeste Nederlandse honkballers moeten tamelijk goed door de Hongerwinter heen gekomen zijn. Op 4 en 5 juni 1945 speelden VVGA en Blauw-wit al een wedstrijd tegen een Canadees legerteam. Één speler was er niet meer bij. Herman Drukker werd als gijzelaar terechtgesteld. Het dagblad “De Waarheid” vermeldde dit feit op een weinig respectvolle wijze. Onder de kop “Verliezen voor Quick” stond op 4 juni het volgende bericht:

“De toch reeds bloedarme 1^e klasser Quick, die enige maanden geleden zijn speler Drukker in de Apollolaan voor het vuurpeloton verloor, zal het nu voortaan ook moeten stellen zonder de gebroeders Holewijn (ex catchers) die nu voor VVGA uitkomen en Van der Velde, die hetzelfde deed als de bekende EDO-speler Schijvenaar en voor Blauwwit gaat spelen.”

De oorlog was voorbij. De competitie kon beginnen.

Kees Wijdekop

1941: The Greatest Year in Sports: Two Baseball Legends, Two Boxing Champs, and the Unstoppable Thoroughbred Who Made History in the Shadow of War 
Vaccaro, Mike|06/2008 |€ 19.99 
ISBN: 9780767924160|US Edition|Trade Paperback

Verkrijgbaar bij http://www.abc.nl